Daar zijn een hoop mensen bij betrokken en verloopt via een vaststaand proces. In dit artikel leggen we het je uit.

Start al bij de ontwerpfase

Het proces start al vroeg, namelijk bij het ontwerpen van de verbreding van de A1. De eerste plannen zijn destijds gemaakt door Rijkswaterstaat in samenwerking met wegbeheerders en hulpdiensten, waarbij al op dat moment wordt bekeken of en welke afsluitingen en omleidingen er nodig zijn. Daarbij wordt ook aangegeven of een weg (bijv. de A1) wel of niet afgesloten mag worden tijdens de werkzaamheden.

Zodra de opdrachtnemer bekend is gaat deze aan de slag met het verdere ontwerp. Daarbij wordt al in detail gekeken naar de benodigde afsluitingen. Dat doet de ontwerper in nauw overleg met een verkeerskundige. Zo wordt er gekeken of er voldoende werkruimte is om op die bepaalde plek te  werken. Kan er niet meer veilig gewerkt worden, dan wordt er een besluit genomen over het creëren van een omleidingsroute.

Bepalen van de omleiding

Bij het bepalen van de omleiding wordt gekeken naar aspecten als: liggen er woonwijken, bedrijven of (basis)scholen op de route of is er een route mogelijk voor vrachtwagens (met gevaarlijke stoffen)? Dit omleidingsplan wordt gemaakt door verkeerskundigen en daar rolt uiteindelijk een verkeersmaatregelenplan uit. Hierin staat precies beschreven wat de omleiding gaat worden en waarom voor deze omleiding is gekozen. Belangrijk daarbij is dat er altijd zeer weloverwogen gekeken wordt naar het dilemma tussen bereikbaarheid en veiligheid voor wegwerkers én veiligheid voor de omgeving en weggebruikers. Bovendien is het belangrijk dat een omleiding zoveel mogelijk een gelijkwaardige omleiding moet zijn. Bijvoorbeeld: snelwegverkeer wordt in principe niet over een N-weg omgeleid, maar andersom is wel mogelijk.

Verkeersmaatregelenplan

In dit plan zijn ook de omleidingsborden die geplaatst worden uitgetekend en beschreven. Dit verkeersmaatregelenplan wordt vervolgens voorgelegd aan de wegbeheerder. Dit kan zijn de gemeente, provincie, waterschap of Rijkswaterstaat. In het geval van Rijkswaterstaat, zoals bij de A1, buigt een team verkeerskundigen zich over de voorgestelde verkeersmaatregelen. Dit team toetst of het plan voldoet aan de kaders en richtlijnen en welke hinder er verwacht wordt. De verwachte hinder wordt ingedeeld in vijf hindercategorieën: A, B, C, D en E waarbij hindercategorie A de meeste hinder geeft en E de minste. Mocht er sprake zijn van een hindercategorie A, B of C dan stelt dit bepaalde eisen aan de communicatie. In het geval van de A1 betekent dit, als er bijvoorbeeld sprake is van een nachtelijke afsluiting van de snelweg, dat dit middels een persbericht gecommuniceerd wordt en moeten er twee weken van tevoren omleidingsborden worden geplaatst om de weggebruikers tijdig te informeren. Voor omleidingen op lokale wegen gelden de afspraken van de desbetreffende wegbeheerders. Deze omleidingen worden op dit project via de Heijmans BouwApp gecommuniceerd.  

Daarnaast wordt het verkeersmaatregelenplan ook voorgelegd aan de hulpdiensten (zoals ambulance, brandweer en politie). Zo weten we zeker dat er ook voor de hulpdiensten sprake is van een veilige doorstroming en goede bereikbaarheid. Zodra Rijkswaterstaat akkoord heeft gegeven op het verkeersmaatregelenplan kunnen de gele borden worden gemaakt.

Voor de A1 worden deze gemaakt op de Heijmans vestigingen in Veenendaal en Hoogeveen. Daar worden de omleidingsborden gemaakt voor alle projecten in het midden en het noorden van het land waar zij werkzaam zijn.

Kijkje in de loods

Samen met Jordy Lagerweij (Heijmans Wegspecialisme) nemen we een kijkje in de grote loods in Veenendaal waar deze borden worden gemaakt. We zien hoe een aanvraag voor het maken van een omleidingsbord binnenkomt, vervolgens in speciale software wordt bewerkt en daarna naar een grote plotter wordt gestuurd. Binnen twee minuten rolt er uit deze plotter een groot vel met daarop een doorzichtige sticker waarop de omleidingstekst op geprint is. Dit vel wordt vervolgens nat gemaakt en op het te beplakken bord geplaatst. Even een beetje schuiven zodat ie goed recht ligt en binnen enkele seconde is het bord gereed. Dit bord gaat vervolgens, samen met heel veel andere omleidingsborden, op een trailer of bus en wordt zo naar de A1 vervoerd.

Borden niet zomaar geplaatst

De omleidingsborden worden niet zomaar gemaakt en geplaatst, maar voldoen aan de gestelde eisen, zoals beschreven in de CROW (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek) richtlijnen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen borden die langs snelwegen, zoals op de A1, komen te staan en borden die op de lokale wegen geplaatst worden. In de CROW richtlijnen staat bijvoorbeeld beschreven dat de borden goed leesbaar en zichtbaar moeten zijn, maar ook dat er niet té veel borden geplaatst mogen worden. Bovendien worden richtlijnen gegeven over het te gebruiken materiaal en de plaatsing van de borden.

Al met al komt er dus een heel proces kijken bij het bepalen van een omleidingsroute. Dit proces is pas zichtbaar voor de weggebruiker als de gele borden langs de weg staan. Goed om te weten dat er dus erg goed nagedacht is over de omleidingsroute!

Wist je dat:

• We met de omleidingen trachten zoveel mogelijk sluipverkeer te voorkomen, maar dat dit niet altijd te voorkomen is?
• De omleidingsborden altijd hetzelfde lettertype hebben?
• Het grootste omleidingsbord dat we langs de A1 plaatsen 200 cm bij 200 cm is?